Μπαλάσκας Αθανάσιος: Περί ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας

Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ραγδαία η χρήση ασύρματων συσκευών, όπως είναι τα κινητά τηλέφωνα, οι φορητοί υπολογιστές κ.α. μεταβάλλοντας ριζικά τον τρόπο επικοινωνίας των ανθρώπων. Οι πολλές ώρες χρήσης τους όμως, καθώς και η ακτινοβολία που εκπέμπουν, θέτουν σοβαρούς προβληματισμούς. Τα ενδεχόμενα βιολογικά αποτελέσματα που οφείλονται στις κατασκευασμένες από τον άνθρωπο πηγές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας έχουν προσελκύσει το επιστημονικό ενδιαφέρον και έχουν τύχει ιδιαίτερης προσοχής κατά τα τελευταία 30 χρόνια.

Δεδομένου ότι η αρχή της προφύλαξης (Επιτροπή Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, 2000) επιτάσσει «καλύτερα ασφαλής παρά μετανιωμένος» οι οργανισμοί που ασχολούνται με την ανάπτυξη οδηγιών έκθεσης (π.χ. International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, ICNIRP) λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για την αποφυγή πιθανών επιπτώσεων στην υγεία των ανθρώπων. Παράλληλα, πραγματοποιούνται εργαστηριακές και επιδημιολογικές μελέτες προκειμένου να αναλυθούν σε πραγματική κλίμακα ποιες είναι οι επιπτώσεις από την έκθεση των ανθρώπων σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία.

Στη χώρα μας προβλέπονται βασικοί περιορισμοί και επίπεδα αναφοράς για την έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Μάλιστα η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που έχουν θεσπίσει από τα αυστηρότερα όρια στην Ευρώπη. Οι βασικοί περιορισμοί βασίζονται άμεσα σε αποδεδειγμένες επιπτώσεις στην υγεία και σε βιολογικές μελέτες, ενώ τα επίπεδα αναφοράς χρησιμοποιούνται για την πρακτική εκτίμηση της έκθεσης, προκειμένου να διαπιστωθεί το ενδεχόμενο υπέρβασης των βασικών περιορισμών.

Ως όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού στην Ελλάδα θεωρούνται το 70% των τιμών της ΕΕ, εισάγοντας έτσι έναν πρόσθετο συντελεστή ασφαλείας. Ειδικά σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων, νοσοκομείων κλπ προβλέπεται περαιτέρω μείωση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού, καθώς αυτά απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των τιμών της ΕΕ.

Αυτήν τη στιγμή εντός των ορίων του Δήμου Αγίας Παρασκευής λειτουργούν 82 κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Η διαδικασία αδειοδότησής τους προβλέπεται αναλυτικά στην κείμενη νομοθεσία. Η πιο κρίσιμη μελέτη για την ανθρώπινη υγεία είναι η Μελέτη Ραδιοεκπομπών, η γνωμάτευση της οποίας γίνεται από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας που εδρεύει στο Δημόκριτο και το κύρος της είναι αδιαμφισβήτητο.  Ακόμα και αν τελικά ένας σταθμός βάσης αδειοδοτηθεί, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρχουν πολεοδομικές ή άλλες παραβάσεις (π.χ. στον τρόπο ηλεκτροδότησης κλπ). Σε αυτήν την περίπτωση η αρμόδια για τον έλεγχο αρχή πρέπει να προβεί σε επιτόπιο έλεγχο.

Κλείνοντας, θεωρώ ότι είναι σημαντικό οι Δημοτικές Αρχές να αντιληφθούν ότι τις περισσότερες φορές το ζήτημα με την αλόγιστη ή την κακή χρήση του κινητού τηλεφώνου είναι σημαντικά μεγαλύτερο από εκείνο των σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας. Η συνεργασία του Δήμου με επιστημονικούς φορείς, η ενημέρωση του κοινού και οι συστηματικές μετρήσεις σε ετήσια τουλάχιστον βάση μπορούν να αυξήσουν το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών. Τα επικοινωνιακά παιχνίδια δεν έχουν χώρο σε τέτοια ζητήματα.

Αναλυτικά η νομοθεσία περί ορίων έκθεσης:

  • Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Περί του περιορισμού της έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία (0Ηz – 300GHz)», L 199 (1999/519/EC), 30-7-1999
  • Κοινή Απόφαση υπ’ αριθ. 53571/3839 των Υπουργών Ανάπτυξης, ΠΕ. ΧΩ.Δ.Ε., Υγείας και Πρόνοιας, Μεταφορών και Επικοινωνιών (ΦΕΚ 1105/Β/6.9.2000), άρθρα 3-4, με θέμα «Μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στη ξηρά».
  • Νόμος 4070 (ΦΕΚ 82/Α/10.4.2012), με θέμα «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις» (άρθρο 30).
  • Εγκύκλιος της ΕΕΑΕ για τον καθορισμό ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία στο περιβάλλον σταθμών κεραιών σε εφαρμογή του Ν. 3431/2006 (ΦΕΚ 13/Α/03-02-2006), 12.01.2007, Α.Π. Π/105 /014

Μπαλάσκας Αθανάσιος

Φυσικός Ραδιοηλεκτρολόγος (MSc)

Υποδιευθυντής του 1ου Γενικού Λυκείου Αγίας Παρασκευής

Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την παράταξη

«Αγία Παρασκευή η πόλη μας» του Βασίλη Ζορμπά