ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ. Ξένια Γκόρου σε Ομογενείς: «Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΝΑ ΜΑΣ…»

«…Να παλέψουμε για να την κρατήσουμε ζωντανή.»

Της Μαρίας Παπανικολάου
Από «ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ – NATIONAL HERALD» / τεύχος 31ης Οκτωβρίου 2015

Πολλές φορές στη ζωή μας μάς έχει τύχει να… ταυτιστούμε με έναν ήρωα. Είτε είναι παιδικών μας χρόνων, είτε είναι της… τηλεόρασης, του κινηματογράφου, της οικογένειάς μας. Έτσι και η κυρία Ξένια Γκόρου που γνωρίζοντας σε νεαρή ηλικία την Ίλντα την έκανε ηρωίδα της και πήρε πολλά απ’ αυτήν διαμορφώνοντας, μάλιστα, και τον χαρακτήρα της. Έγινε πρότυπό της και αφού το ακολούθησε σε όλη την ζωή της μας την μεταφέρει και στα δικά μας μάτια.

Η Ίλντα είναι μία πρωταγωνίστρια σ’ ένα από τα τελευταία και πολυδιαβασμένα έργα της κυρίας Γκόρου που είναι στη… διπλανή μας πόρτα και μας στέλνει μηνύματα που «βλέπουμε» στο σπίτι μας. Μία καθημερινή γυναίκα που πάλεψε με τη μοίρα, τις δυσκολίες, τις ατυχίες, με την καθημερινότητά της, με τις φορτωμένες πάνω της πολλές υποχρεώσεις που είναι πολύ δύσκολο να ανταποκριθεί, αλλά και που πρέπει να «προσπαθήσει να σταθεί όρθια με όποιο κόστος κι αν αυτό επιφέρει».

Η κυρία Γκόρου είναι μία πολύ πετυχημένη επαγγελματίας με πλούσια καριέρα, μία περήφανη μητέρα δύο κοριτσιών που έχουν ακολουθήσει δύσκολους επαγγελματικούς δρόμους, μία γιαγιά που έχει μπροστά της νέες προκλήσεις επιτυχίας.

Όμως είναι και μία ικανοποιημένη συγγραφέας γιατί κατάφερε να «αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές της καρδιάς των αναγνωστών της» και γιατί κατάφερε «να στείλει εικόνες μνήμης και στους παλαιότερους αλλά και στους νεώτερους αναγνώστες» της. Αυτά τα δύο τελευταία από μόνα τους της δίνουν την ευκαιρία να στείλει ένα μήνυμα στους αναγνώστες της που είναι να δοκιμάσουν το «σημείο μηδέν» που είναι «ο χρόνος που μηδενίζεται και ξεκινάει μια καινούργια αρχή που μπορεί να έχει βέβαια ευχάριστες αλλά και δυσάρεστες εκπλήξεις».

Αλλά και ένα μήνυμα στους ομογενείς μας. Ένα μήνυμα που βγαίνει από το έργο της «Αναζήτηση»: «Η μάνα του ήταν η ίδια του η ζωή, έπρεπε να παλέψει για να την κερδίσει» έτσι και το μήνυμα που στέλνω στους ομογενείς είναι: Η Ελλάδα είναι η μάνα μας. Πρέπει να παλέψουμε για να την κρατήσουμε ζωντανή».

«Περιοδικό»: H ‘Γυάλινη Αφροδίτη’ και το ‘Σημείο Μηδέν’ είναι η πρώτη σας συγγραφική απόπειρα;

Ξένια Γκόρου: «Οχι. Η ‘Γυάλινη Αφροδίτη’ και το ‘Σημείο Μηδέν’ δεν είναι η πρώτη μου συγγραφική απόπειρα. Οι πρώτες μου απόπειρες ήταν τα παιδικά παραμύθια ‘Τα καλικατζαράκια’ και το θεατρικό έργο ‘Εντελώς μεταξύ μας’».

«Περιοδικό»: Αλήθεια πως αποφασίσατε για τους δύο αυτούς τίτλους;

Ξένια Γκόρου: «Η απόφαση για τον τίτλο ‘Γυάλινη Αφροδίτη’ πάρθηκε κάποιο πρωί εντελώς ξαφνικά, διότι πριν είχα υπόψη μου δυο άλλους τίτλους. Ήταν η στιγμή που έφερα μπροστά μου την Ίλντα, σαν οπτασία και σκέφθηκα ‘αλήθεια πόσο εύθραυστη ήταν ενώ έδειχνε στον περίγυρο της ένα τόσο σκληρό πρόσωπο’. Ήταν στιγμές που η ίδια μου έλεγε ότι έκλαιγε, ενώ προσπαθούσε να δείχνει γενναία και σκληρή.

Η απόφαση για το ‘Σημείο Μηδέν ο οποίος είναι και ο τίτλος του κεντρικού διηγήματος του βιβλίου μου είναι κατά κάποιο τρόπο σημειολογικός. Φαντασθείτε λοιπόν έναν κύκλο που μέσα του βρίσκεται η ιστορία του ανθρώπου που γύρισε από την φυλακή και ξανάρχισε πάλι τη ζωή του μηδενίζοντας το χρόνο. Γύρω απ’ αυτόν, σαν διάττοντες αστέρες, γυρίζουν όλα τ’ άλλα διηγήματα που διαβάζοντας τα εκτιμάει κανείς ότι όλα έχουν έναν τέλος αλλά και μια αφετηρία. Την αφετηρία μιας καινούργιας αρχής, γεμάτης ελπίδας».

«Περιοδικό»: Η «Γυάλινη Αφροδίτη» είναι ένα λογοτεχνικό διήγημα με κεντρικό πρόσωπο την Ίλντα, μια γυναίκα που πέρασε αρκετά στη ζωή της. Η Ίλντα είναι υπαρκτό πρόσωπο;

Ξένια Γκόρου: «Η Ίλντα είναι υπαρκτό πρόσωπο αλλά δεν ζει πια. Πέθανε χωρίς να γνωρίζει ότι εμπνεύστηκα από την συγκλονιστική ζωή της τη συγγραφή του μυθιστορήματός μου».

«Περιοδικό»: Ξεκινάτε την αφήγηση με ένα γράμμα προς την πρωταγωνίστριά σας. Για ποιο λόγο αποφασίσατε να γράψετε αυτό το γράμμα, αντί για μία «κλασική» εισαγωγή; Μήπως για να γίνει ποιο προσωπικό;

Ξένια Γκόρου: «Κάποια στιγμή όταν με συνεπήρε η επιθυμία να γράψω κάτι γι’ αυτήν, επειδή πια δεν την συναντούσα, απεφάσισα ότι το πρώτο πράγμα που έπρεπε να κάνω αφού είχα βιώσει από τόσο κοντά τη ζωή της, και μάλιστα στην καθημερινότητά της, γιατί ήταν η συνάδελφός μου στην υπηρεσία, ήταν ν’ απευθυνθώ σ’ αυτή με μια προσωπική επιστολή μια και είμαστε τόσο στενά δεμένες».

«Περιοδικό»: Η Ίλντα είναι μια γυναίκα που αναγκάστηκε να παλέψει με τη ζωή ενώ ο θάνατος της χτύπησε δυο φορές την πόρτα του σπιτιού της. Στις καθημερινές της ανάγκες μία γυναίκα μπορεί να ανταπεξέλθει αλλά τι γίνεται όταν «χτυπιέται» από τη μοίρα και από ατυχίες;

Ξένια Γκόρου: «Πρέπει να προσπαθήσει να σταθεί όρθια με όποιο κόστος κι αν αυτό επιφέρει. Γνωρίζω ότι αυτό που λέω είναι πολύ εύκολο ‘στα λόγια’ και στην πράξη είναι δύσκολο όμως πρέπει να προσπαθήσει, διότι το ψυχολογικό κόστος θα είναι τόσο μεγάλο που αξίζει να προσπαθήσει με όλες της τις δυνάμεις. Μια ψυχολογική κατάρρευση έχει μεγάλο αντίκτυπο και στην οι- κογένειά της αλλά και στην γενικότερη κοινωνική παρουσία της».

«Περιοδικό»: Οι εποχές πλέον έχουν αλλάξει. Οι γυναίκες από υποτακτικές στους άνδρες και στις ανάγκες της οικογένειες έχουν γίνει όχι μόνο ο βασικός πυλώνας της οικογένειας αλλά και ηγέτιδες αυτής και σε πολλές περιπτώσεις και της Κοινωνίας. Πιστεύετε ότι έχει χαθεί η ισορροπία του παρελθόντος; Και αν ναι, που μπορεί να οδηγήσει;

Ξένια Γκόρου: «Σ’ αυτό έχω την προσωπική μου γνώμη και θεωρία. Το γυναικείο φύλλο φορτώθηκε πολλές υποχρεώσεις στους ώμους του που είναι πολύ δύσκολο να ανταποκριθεί. Η γυναίκα από τη φύση και την ιδιοσυγκρασία της είναι πιο κοντά στην οικογένεια. Οι πόνοι της γέννας, που ο άνδρας δεν βιώνει, είναι αυτοί που την ακολουθούν για πάντα, μέχρι το τέλος της ζωής της. Το μητρικό φίλτρο είναι ζωντανή φλόγα που καίει τα σωθικά της. Γι’ αυτό δεν θα συνιστούσα στις μητέρες να αφοσιώνονται τελείως στις ανάγκες του επαγγελματικού τους ρόλου. Πραγματικά έχει χαθεί η ισορροπία του παρελθόντος, γι’ αυτό και βλέπουμε ολοένα περισσότερες διαλυμένες οικογένειες. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι έλεγαν ένα ρητό: ‘Παν μέτρο άριστον5. Πιστεύω, λοιπόν, ότι οι σύγχρονες γυναίκες θα πρέπει να το ακολουθήσουν, για να μην αποσυντεθεί τελείως ο κοινωνικός ιστός».

«Περιοδικό»: Τι είναι αυτό που θαυμάζετε στην Ίλντα και τι όχι;

Ξένια Γκόρου: «Για την Ίλντα μόνο θαυμασμό έχω, γι’ αυτό και έγραψα για την ζωή της. Όταν τη γνώρισα αυτή ήταν μια γυναίκα, ώριμη πια, στα 39 της και εγώ ένα κοριτσόπουλο των 20 ετών με ελάχιστη πείρα της ζωής. Πήρα πολλά απ’ αυτήν και διαμόρφωσα τον μετέπειτα χαρακτήρα μου. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι η Ίλντα ήταν για εμένα ένα πρότυπο, που το ακολούθησα σ’ όλη την υπόλοιπη ζωή μου».

«Περιοδικό»: Στο βιογραφικό σας βλέπουμε ότι και εσείς είστε μια γυναίκα δυναμική. Είσαστε μεταξύ άλλων στην διεύθυνση δικαστικού της ΔΕΗ, Γενική γραμματέας του «Maison d Europe D’ Athenes» (Σπίτι Ευρώπης της Αθήνας). Φανταζόμαστε όλοι ότι η πορεία σας δεν ήταν ρόδινη, αλλά είχε δυσκολίες. Ποια από τα όνει- ρά σας μπορείτε να πείτε ότι έχετε εκπληρώσει και ποια έχετε ακόμα μπροστά σας;

Ξένια Γκόρου: «Φυσικά και συνάντησα πολλές δυσκολίες. Διορίστηκα στη ΔΕΗ σε πολύ νεαρή ηλικία, παντρεύτηκα πολύ νωρίς και έπρεπε να φροντίζω ταυτόχρονα το σπίτι μου, τα παιδιά μου, ν’ ανταποκρίνομαι επαρκώς στα επαγγελματικά μου καθήκοντα, να συνεχίζω τις σπουδές μου και να συμμετέχω και σε δραστηριότητες όπως ‘Σπίτι της Ευρώπης,-Αθήνας’, ‘Ελληνική εστία’, κ.α. σαν ενεργό μέλος της Κοινωνίας. Επίσης, έπρεπε να έχω και κάποια κοινωνική ζωή. Χρειάζεται λοιπόν πολύ θέληση για ν’ ανταποκριθεί κανείς σ’ όλα αυτά, αλλά πιστέψτε με, στο τέλος της ημέρας και καθώς χαλαρώνεις απ όλη την ένταση, αισθάνεσαι μια ικανοποίηση και μια πληρότητα, που δεν ανταλλάσσετε με τίποτα.

Ενα όνειρο που ομολογουμένως θα ήθελα να εκπληρωθεί είναι να μπορέσουν να διαβάσουν όλα και περισσότεροι αναγνώστες τα βιβλία μου, γιατί πιστεύω ότι έχουν ν’ αποκομίσουν αρκετές καινούργιες γνώσεις και αυθεντικές πληροφορίες γύρω από την νεώτερη ιστορία της Ελλάδας από την Μικρασιατική Καταστροφή και μετέπειτα. Και τα δύο μου βιβλία περιέχουν πάρα πολλές βιωματικές αναφορές που νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να διαβασθούν».

«Περιοδικό»: Είσαστε μητέρα -όπως γράφετε στο βιογραφικό σας – μιας φιλολόγου και μιας δημοσιογράφου. Διακρίνω την υπερηφάνεια μιας μητέρας ή και την ικανοποίηση μιας πετυχημένης εργαζόμενης που οι κόρες της ακολούθησαν δυναμικούς επαγγελματικά δρόμους;

Ξένια Γκόρου: «Ακριβώς. Η φιλόλογος έχει ήδη αποκτήσει και το διδακτορικό της και ήδη είναι μητέρα δυο χαριτωμένων αγοριών και η δημοσιογράφος έχει ήδη μια αρκετά πετυχημένη καριέρα πίσω της, έχοντας την ειδικότητα παράλληλα και της ιστορικού τέχνης και μουσειολόγου. Ήμουν πάντα κοντά τους από τα πρώτα σχολικά τους χρόνια, με δραστηριοποίηση ακόμη και μέσα στο χώρο του σχολείου τους, καθοδηγώντας τες και δίνοντας τους τις όποιες συμβουλές μου ζητούσαν. Νομίζω ότι τώρα δρέπω τους καρπούς των κόπων μου».

«Περιοδικό»: Στο βιβλίο σας «Σε σημείο μηδέν» αφηγείστε διάφορες ιστορίες. Διηγείστε σαν να είστε μέρος της ιστορίας. Όταν συγγράφετε «ζείτε» με τους ήρωες σας;

Ξένια Γκόρου: «Καταρχήν πολλές από τις ιστορίες μου εξιστορούν γεγονότα και περιπέτειες που η ίδια έχω βιώσει. Ηθελα καταγράφοντάς τα να τα μοιραστώ και με τους αγαπημένους αναγνώστες μου. Ηθελα να νοιώσουν τα ίδια δικά μου συναισθήματα, τις χαρές και τις συγκινήσεις που εγώ ένοιωσα ή οι ήρωές μου.

Δεν θα ξεχάσω το περιστατικό με μια κυρία, που ως τότε δεν γνωριζόμαστε καλά αλλά της χάρισα το ‘Σε σημείο Μηδέν’. Εμενε στον επάνω από εμένα όροφο και κάποιο πρωινό μου κτύπησε την πόρτα δακρυσμένη λέγοντας μου ‘Σας ευχαριστώ που μου δώσατε το βιβλίο. Να ξέρατε τι μου θυμίσατε με το διήγημά σας ‘η άγνωστη γιαγιά’. Μου έχει συμβεί ένα παρόμοιο περιστατικό με την κόρη μου. Να είστε καλά!’. Αυτό και μόνο είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση για έναν συγγραφέα. Να καταφέρει να αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές της καρδιάς των αναγνωστών του».

«Περιοδικό»: Επίσης είσθε υπέρ του βασικού ήρωα του έργου σας ή βλέπετε όλα τα πρόσωπα με το ίδιο… μάτι;

Ξένια Γκόρου: «Πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί μεν οι βασικές ιστορίες των βιβλίων μου είναι αληθινές, αλλά πάντα σε μια διήγηση υπεισέρχεται και το στοιχείο της μυθοπλασίας. Αρκετά από τα σημεία των βιβλίων μου είναι βιωματικά. Είναι γεγονότα που έχω ζήσει ή επιθυμούσα να έχω ζήσει. Γι’ αυτό πως θα μπορούσα να δω τους ήρωες μου…. ‘με άλλο μάτι’;».

«Περιοδικό»: Πως καταφέρατε να συγκεντρώσετε το υλικό;

Ξένια Γκόρου: «Στο βιβλίο μου ‘σε Σημείο Μηδέν’ όπως προείπα κάποια από τα διηγήματά μου είναι βιωματικές ιστορίες κι άλλα προέρχονται από διηγήσεις στενών μου συγγενών και φίλων.

Πάντα κρατούσα – με ευλάβεια θ’ έλεγα – σ’ ένα τετράδιο σημειώσεις απ’ ό,τι άκουγα κι από ό,τι μου διη- γούντο, ούτως ώστε όταν κάποια στιγμή θ’ απεφάσιζα να τις αποτυπώσω στο χαρτί να ήταν ό,τι το δυνατόν περισσότερες αυθεντικές.

Το ίδιο έκανα και για την ‘Γυάλινη Αφροδίτη’. Στο τέλος κάθε ημέρας κατέγραφα ό,τι μου εκμυστηρευόταν η Ίλντα ούτως ώστε το υλικό που θα χρησιμοποιούσα κατόπιν να ήταν γνήσιο και τα γεγονότα αληθινά».

«Περιοδικό»: Στο βιβλίο αυτό αναφέρονται, εκτός των άλλων, και γεγονότα – σταθμοί για την Ελλάδα μας. Η Σμύρνη, ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος. Θέλετε να στείλετε εικόνες – μνήμης σε όλους αυτούς που ξεχνάνε ή θέλουν να ξεχνάνε;

Ξένια Γκόρου: «Πραγματικά. Ένας από τους απώτερους στόχους της συγγραφής των βιβλίων μου είναι να στείλω εικόνες μνήμης και στους παλαιότερους αλλά και στους νεώτερους αναγνώστες μου.

Θα ήθελα να τα διαβάσουν όσο περισσότεροι γίνεται, ούτως ώστε να αποκομίσουν πολλά διδάγματα από την ιστορία μας.

Πιστεύω ότι η συνεχής αναζήτηση μέσα από τα ιστορικά κείμενα βοηθά στο ν’ αποκομίζουμε παραδείγματα για το μέλλον».

«Περιοδικό»: Μέσα στο βιβλίο εκτός από τις κακουχίες υπάρχει και η ιστορία μάνας – κόρης. Τελικά τι είναι το «Σημείο Μηδέν»; Είναι το σημείο εκείνο που αλλάζει τη ζωή μας;

Ξένια Γκόρου: «Πραγματικά, όπως και πιο πάνω ανέφερα το «σημείο μηδέν» είναι το σημείο που ο χρόνος μηδενίζεται και ξεκινάει μια καινούργια αρχή που μπορεί να έχει βέβαια ευχάριστες αλλά και δυσάρεστες εκπλήξεις. Ομως αξίζει να δοκιμάσουμε. Ισως είμαστε εμείς οι τυχεροί και η ζωή μας αλλάξει προς το καλύτερο».

«Περιοδικό»: Ετοιμάζετε κάτι άλλο, αυτόν τον καιρό;

Ξένια Γκόρου: «Ναι ετοιμάζω μια συλλογή που καθρεφτίζει, νομίζω, με πάρα πολύ πειστικό και ρεαλιστικό τρόπο την εικόνα της σημερινής κοινωνίας και την κρίση που περνούν οι ανθρώπινες σχέσεις μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων μου.

Επίσης, μέσα από τις σελίδες που προσεγγίζεται με αρκετά καυστικό, νομίζω, τρόπο η σημερινή ελληνική πραγματικότητα.

Ηδη έχει ολοκληρωθεί η συγγραφή του και φιλοδοξώ σύντομα να πάρει το δρόμο για το τυπογραφείο».

«Περιοδικό»: Οι ομογενείς μας είναι πολύ δεμένοι με την Ελλάδα μας και ιδιαίτερα με τον τόπο τους. Πως πιστεύετε θα καταφέρουν και οι επόμενες γενιές να διατηρήσουν αυτή τη φλόγα αναμμένη;

Ξένια Γκόρου: «Πιστεύω ότι θα μπορέσουν να διατηρήσουν τη φλόγα αυτή, όπως λέτε, αναμμένη με το να έρχονται συνέχεια σ’ επαφή με κάθε τι το ελληνικό, είτε αυτό είναι ένα καλό βιβλίο, είτε μουσική, είτε κινηματογράφος, είτε έργα τέχνης.

Επίσης, πρέπει να επισκέπτονται όσο μπορούν συχνότερα την Ελλάδα, για να έρχονται σε άμεση επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα και κουλτούρα. Αυτό βέβαια, όσον αφορά τις νεώτερες γενιές θα πρέπει να το φροντίζουν οι παλαιότεροι και να τους ωθούν να γνωρίσουν τον τόπο καταγωγής των προγόνων τους. Είναι φυσικό οι τρίτης και τέταρτης γενιάς Ελληνες να αισθάνονται ξένοι προς την πατρίδα γιατί δεν έχουν γεννηθεί εδώ και δεν μιλούν καν την ελληνική γλώσσα.

Επίσης, η διατήρηση των ελληνικών εθίμων μέσα κι έξω από την οικογένεια είναι νομίζω και αυτός ένας τρόπος να διατηρηθεί ένας φυσικός και άρρηκτος δεσμός με τη μητέρα πατρίδα».

«Περιοδικό»: Τι μήνυμα θα στέλνατε τους μεγαλύτερους σε ηλικία ομογενείς σχετικά με την ελληνικά γλώσσα και γραφή για τους νεότερους ομογενείς και τι στην τελευταία γενιά Ελλήνων ομογενών, στα μικρά παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού;

Ξένια Γκόρου: «Να μιλούν όσο το δυνατόν περισσότερο την ελληνική γλώσσα, μέσα στην οικογένεια και να γράφουν ει δυνατόν ορισμένα κείμενα σ’ αυτήν, ούτως ώστε οι παλαιότεροι να μπορέσουν να μεταλαμπαδεύσουν στους νεώτερους.

Επίσης, στα παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου να γίνεται έστω και μια ‘κατ’ ιδίαν’ διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας, ούτως ώστε να εξασκούνται σ’ αυτή σαν δεύτερη μητρική.

Ξέρετε, όταν ο άνθρωπος ξεχνά την γλώσσα του τόπου του χάνει και την ταυτότητά του. Ετσι λοιπόν όπως στο βιβλίο μου των διηγημάτων και συγκεκριμένα στην ‘Αναζήτηση’ λέω για τον Τάσο: ‘Η μάνα του ήταν η ίδια του η ζωή, έπρεπε να παλέψει για να την κερδίσει» έτσι και το μήνυμα που στέλνω στους ομογενείς είναι: Η Ελλάδα είναι η μάνα μας. Πρέπει να παλέψουμε για να την κρατήσουμε ζωντανή’».

«Περιοδικό»: κ. Γκόρου σας ευχαριστούμε πολύ.