Με μία πρώτη ματιά φαντάζει ένα «απλό» εκλογικό σύστημα. Η πραγματικότητα όμως καμία φορά αναιρεί την ίδια την έννοια των λέξεων και της στενής γραμματικής τους σημασίας. Στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές τίθενται σε εφαρμογή για πρώτη φορά οι διατάξεις του ν.4555/2018 ,Πρόγραμμα «Κλεισθένης I» και του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Σύμφωνα με αυτό, το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου κατανέμεται αναλογικά μεταξύ όλων των συνδυασμών που έλαβαν μέρος στις εκλογές, κατ’ αναλογία της εκλογικής τους δύναμης. Δήμαρχος εκλέγεται ο επικεφαλής του συνδυασμού που έλαβε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% (50% συν μία ψήφο) των έγκυρων ψηφοδελτίων, είτε κατά τον πρώτο είτε, σε περίπτωση που αυτό απαιτηθεί, κατά τον δεύτερο γύρο.
Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη και τι συνέπειες έχει η ατομική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στην ανάδειξη της εκάστοτε δημοτικής αρχής;
Η απάντηση απλή: Ο καθένας θα πάρει στο συμβούλιο τις έδρες που αντιστοιχούν στα ποσοστά του, ενώ προκειμένου να καταστεί μία κυβέρνηση ικανή να κυβερνήσει, θα πρέπει να εξασφαλίσει απαραιτήτως τη στήριξη μικρότερων συνδυασμών.
Και κάπως έτσι περνάμε στον αντίποδα των όσων ίσχυαν στο παρελθόν του εκλογικού βίου της χώρας, «πετώντας τα ζάρια» και αντιστρέφοντας τους όρους του παιχνιδιού: Οι πλειοψηφίες παραχωρούν αβίαστα τη δύναμή τους στις μειοψηφίες, μετατρέποντάς τες σε de facto πλειοψηφούσες δυνάμεις. Με άλλα λόγια, η απλή αναλογική εξαναγκάζει τις παρατάξεις να κάνουν κάτι που σε άλλη περίπτωση δε θα έπρατταν, να «συνεργαστούν»- και η συνεργασία αυτή μπορεί να συμπεριλάβει παντός τύπου συναλλαγές σε έναν ανέκαθεν πρόσφορο χώρο (τοπικά και συνειδησιακά) άνθησης τέτοιων πρακτικών.
Ενόψει αυτής της πολιτικής επιλογής, η αφύπνιση της τοπικής κοινωνίας καθίσταται επιτακτική ανάγκη. Απέναντι στη δήλωση ότι το ισχύον εκλογικό σύστημα πραγματώνει το πάγιο αίτημα για διεύρυνση της αντιπροσωπευτικότητας του εκλογικού αποτελέσματος η επιλογή μας οφείλει να θέσει όριο επί τη βάσει της κυβερνησιμότητας (της έμπρακτης δυνατότητας διακυβέρνησης μετά το πέρας των εκλογών). Πριν ψηφίσουμε, ας αναλογιστούμε ότι και η παραμικρή ψήφος έχει τη σημασία της- τη σημασία ανάδειξης των ικανότερων να αναλάβουν τη διακυβέρνηση του τόπου.
Χριστίνα Παύλου
Δικηγόρος
Υποψήφια δημοτική Σύμβουλος «Αγία Παρασκευή η πόλη μας»
Υποψήφιος Δήμαρχός Βασίλης Ζορμπάς
